Ποια ευρήματα από το μαστό θα οδηγήσουν τη γυναίκα να απευθυνθεί στον ιατρό;

1. Η ψηλάφηση ενός οζιδίου (μάζας) στο μαστό
2. Οι μεταβολές στο δέρμα του μαστού (κοκκίνισμα, σκληράδα, εισολκή του δέρματος ή της θηλής, έκζεμα που επιμένει)
3. Η εκροή υγρού από τη θηλή.

Τα παραπάνω ευρήματα δεν υποδηλώνουν αποκλειστικά καρκίνο του μαστού. ΑΠΑΙΤΟΥΝ όμως διερεύνηση από χειρουργό.

Οι κύστεις και οι καλοήθεις όγκοι αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού;

ΟΧΙ, εκτός αν υπάρχουν αλλοιώσεις άτυπης υπερπλασίας.

Ο πόνος στο μαστό αποτελεί σύμπτωμα του καρκίνου;

Η μασταλγία ή αλλιώς ο πόνος στο μαστό είναι το σύμπτωμα που οδηγεί σε έντονη ανησυχία την γυναίκα. Δεν αποτελεί χαρακτηριστικό σύμπτωμα του καρκίνου του μαστού, μιας και εμφανίζεται και σε καλοήθεις παθήσεις του μαστού καθώς και σε νοσήματα εκτός μαστού.

Πώς επιτυγχάνεται η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού;

Με 3 τρόπους:
α. Με την αυτοεξέταση των μαστών από την  γυναίκα κάθε μήνα.
β. Με την τακτική προληπτική εξέταση των μαστών από το γιατρό.
γ. Με την τακτική προληπτική εξέταση των μαστών με μαστογραφία.

Καρκίνος του Μαστού - Η τεράστια σημασία της πρόληψης

Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τη συχνότερη αιτία κακοήθους νεοπλάσματος στις γυναίκες. Στην Ελλάδα 1500 νέες περιπτώσεις εμφανίζονται κάθε χρόνο. Γενικότερα 1 στις 10 γυναίκες αναμένεται στη διάρκεια της ζωής της να παρουσιάσει καρκίνο του μαστού. Παρόλο που η συχνότητά του συνεχώς ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ, οι θάνατοι ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ, λόγω της πρωιμότερης διάγνωσης και θεραπείας. Πράγματι, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλα βήματα στην διάγνωση και στη θεραπεία του. Για το λόγο αυτό έχει ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ Η ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ.

Η ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ βασίζεται:

1. στην ΑΥΤΟΕΞΕΤΑΣΗ του μαστού από τη γυναίκα: από την ηλικία των 25 ετών μία φορά το μήνα (συνήθως 2-3 ημέρες αφότου τελειώσει η περίοδος ) η γυναίκα πρέπει ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ να εξετάζει Η ΙΔΙΑ τους μαστούς και τις μασχάλες της. Ζητήστε από τον ειδικό ιατρό να σας δείξει τον σωστό τρόπο αυτοεξέτασης.

2. στη ΨΗΛΑΦΗΣΗ του μαστού από τον ειδικό ιατρό: από την ηλικία των 20 έως 35 ετών, 1 φορά το χρόνο και ανάλογα με το κληρονομικό ιστορικό της γυναίκας. Από 35 ετών και άνω 1 φορά το εξάμηνο.

3. στη ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ: πρόκειται για εξέταση με πολύ υψηλή ακρίβεια και ευαισθησία. Σε γυναίκα 40 ετών χωρίς συμπτώματα πραγματοποιείται η πρώτη μαστογραφία αναφοράς για τον έλεγχο της δομής των μαστών. Επανάληψη ανά έτος ή ανά 2ετία ανάλογα με την πυκνότητα του μαστού. Από την ηλικία των 50 ετών και άνω επιβάλλεται μαστογραφικός έλεγχος ανά έτος και συγκριτική μελέτη των αποτελεσμάτων. Σε ηλικία μικρότερη των 40 ετών η μαστογραφία δεν αποτελεί την πρώτη εξέταση ελέγχου του μαστού. Βέβαια αν η γυναίκα ανήκει στις ομάδες υψηλού κινδύνου ( όπως αν η μητέρα της ή η γιαγιά της ή η αδελφή της εμφάνισαν καρκίνο του μαστού ή αν η ίδια έχει κάποια καλοήθη πάθηση με ατυπία), επιβάλλεται και σε αυτές τις ηλικίες ο μαστογραφικός έλεγχος.             

Καρκίνος του Μαστού

Η τεράστια σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης

1. Η ανατομία του μαστού της γυναίκας

Ποιοι παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού στη γυναίκα

Χωρίς μέχρι σήμερα να έχει βρεθεί η αιτία ή οι αιτίες που προκαλούν καρκίνο του μαστού στις γυναίκες, περιγράφονται αρκετοί παράγοντες οι οποίοι σχετίζονται με την εμφάνιση της νόσου:

1. Ηλικία. Η επίπτωση της νόσου αυξάνεται με την αύξηση της ηλικίας.
2. Το επιβαρυμένο ατομικό ιστορικό. Αν μία γυναίκα είχε παλιότερα καρκίνο στον ένα μαστό, βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσει νέο, δεύτερο καρκίνο στον ίδιο ή στον άλλο μαστό. Αν είχε στο παρελθόν υποβληθεί σε αφαίρεση όζου του μαστού, ο οποίος στη βιοψία παρουσίασε αλλοιώσεις άτυπης υπερπλασίας, ο κίνδυνος για εμφάνιση καρκίνου του μαστού αυξάνεται.
3. Το βεβαρυμμένο οικογενειακό ιστορικό. Αν στο περιβάλλον της γυναίκας η μητέρα της ή η αδελφή της ή η κόρη της εμφάνισαν καρκίνο του μαστού ιδιαίτερα πριν την ηλικία της εμμηνόπαυσης, είναι αυξημένος ο κίνδυνος και για την ίδια.
4. Η ύπαρξη μεταλλάξεων στα γονίδια BRCA-1 και BRCA-2, αυξάνουν την πιθανότητα καρκίνου του μαστού.
5. Η προηγούμενη ακτινοβόληση του θώρακα για άλλες αιτίες.
6. Η χρησιμοποίηση αντισυλληπτικών σκευασμάτων με υψηλές δόσεις οιστρογόνων.
7. Η έναρξη της έμμηνης ρύσης (περιόδου) σε ηλικία μικρότερη των 11 ετών.
8. Η εμφάνιση της εμμηνόπαυσης σε ηλικία μεγαλύτερη των 55 ετών.
9. Η φυλετική καταγωγή.
10. Η ατεκνία.

Η διάγνωση του καρκίνου του μαστού

Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τη συχνότερη αιτία κακοήθους νεοπλάσματος στις γυναίκες. Στην Ελλάδα 1500 νέες περιπτώσεις εμφανίζονται κάθε χρόνο. Γενικότερα 1 στις 10 γυναίκες αναμένεται στη διάρκεια της ζωής της να παρουσιάσει καρκίνο του μαστού. Παρόλο που η συχνότητά του συνεχώς αυξάνεται, οι θάνατοι μειώνονται, λόγω της πρωιμότερης διάγνωσης και θεραπείας. Πράγματι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη διάγνωση και στη θεραπεία του. Για το λόγο αυτό έχει τεράστια σημασία η έγκαιρη διάγνωσή του. Η έγκαιρη διάγνωση βασίζεται:

1. στην αυτοεξέταση του μαστού από τη γυναίκα: από την ηλικία των 25 ετών μία φορά το μήνα (συνήθως 2-3 ημέρες αφότου τελειώσει η περίοδος) η γυναίκα πρέπει απαραίτητα να εξετάζει η ίδια τους μαστούς και τις μασχάλες της. Ζητήστε από τον ειδικό ιατρό να σας δείξει το σωστό τρόπο αυτοεξέτασης.
2. στη ψηλάφηση του μαστού από τον ειδικό ιατρό: από την ηλικία των 20 έως 35 ετών, μία φορά το χρόνο και ανάλογα με το κληρονομικό ιστορικό της γυναίκας. Από 35 ετών και άνω μία φορά το εξάμηνο.
3. στη μαστογραφία: πρόκειται για εξέταση με πολύ υψηλή ακρίβεια και ευαισθησία. Σε γυναίκα 40 ετών χωρίς συμπτώματα πραγματοποιείται η πρώτη μαστογραφία αναφοράς για τον έλεγχο της δομής των μαστών. Επανάληψη ανά έτος ή ανά 2ετία ανάλογα με την πυκνότητα του μαστού. Από την ηλικία των 50 ετών και άνω επιβάλλεται μαστογραφικός έλεγχος ανά έτος και συγκριτική μελέτη των αποτελεσμάτων. Σε ηλικία μικρότερη των 40 ετών η μαστογραφία δεν αποτελεί την πρώτη εξέταση ελέγχου του μαστού. Βέβαια αν η γυναίκα ανήκει στις ομάδες υψηλού κινδύνου (όπως αν η μητέρα της ή η γιαγιά της ή η αδελφή της εμφάνισαν καρκίνο του μαστού ή αν η ίδια έχει κάποια καλοήθη πάθηση με ατυπία), επιβάλλεται και σε αυτές τις ηλικίες ο μαστογραφικός έλεγχος. Σε γυναίκες που ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου οι χειρισμοί εξατομικεύονται.

Εικόνα 1 ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΥΟ ΜΑΣΤΩΝ

Εικόνα 2  ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΨΗΛΑ

Εικόνα 3 ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΣΤΗ ΜΕΣΗ

Εικόνα  4  ΠΙΕΣΗ ΤΗΣ ΘΗΛΗΣ

Εικόνα 5 ΨΗΛΑΦΗΣΗ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΟΠΩΣ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΤΑ ΒΕΛΗ

Εικόνα  6 ΨΗΛΑΦΗΣΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΥΟ ΜΑΣΧΑΛΩΝ

Η έγκαιρη διάγνωση και η επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού βασίζεται στην άμεση και σωστή συνεργασία του ειδικού χειρουργού με τον ειδικό ακτινολόγο, τον παθολογοανατόμο, τον ακτινοθεραπευτή, τον ογκολόγο, τον πλαστικό χειρουργό και τον ψυχολόγο.

Χειρουργική θεραπεία

Ο ειδικός χειρουργός συζητά με την ασθενή, με βάση τον τύπο του καρκίνου, το μέγεθος του όγκου, την ύπαρξη ή όχι διηθημένων λεμφαδένων στη μασχάλη ή απομακρυσμένων μεταστάσεων, τις χειρουργικές επιλογές. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η ασθενής χειρουργείται και έπεται η συμπληρωματική θεραπεία. Οι επεμβάσεις για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού διακρίνονται σε:

1. Επεμβάσεις διατήρησης του μαστού (ογκεκτομή, τεταρτεκτομή, ογκοπλαστικές επεμβάσεις)
2. Ριζικές επεμβάσεις

α. Απλή μαστεκτομή (αφαιρείται ο μαστός με το δέρμα και τη θηλή)

β. Ριζική τροποποιημένη μαστεκτομή (αφαιρούνται ο μαστός με το δέρμα, η θηλή και οι λεμφαδένες της μασχάλης).

Ο καθαρισμός των λεμφαδένων της μασχάλης έχει ως βασικό στόχο του την σταδιοποίηση της νόσου.

Συμπληρωματική θεραπεία

Περιλαμβάνει:

• Ακτινοθεραπεία
• Χημειοθεραπεία
• Ορμονική θεραπεία